Belgische aanpak overlast (Gemeentelijke Administratieve Sancties) onder vuur van Liga voor Mensenrechten

De Liga voor Mensenrechten zet de aanval in op de aanpak van overlast in België. Gemeentelijke Administratieve Sancties worden gebruikt bij de aanpak van overtredingen van gemeentelijke politiereglementen. Ik schreef daar al eerder over. De Liga betoogt op zijn website:

We zijn niet zo opgetogen over de Gemeentelijke Administratieve Sancties.

De wet van 13 mei 1999 tot invoering van Gemeentelijke Administratieve Sancties biedt aan de gemeenten de mogelijkheid om zelf sanctionerend op te treden ter bestrijding van ‘openbare overlast’. Door de invoering van G.A.S. werd een snellere en flexibelere sanctionering beoogd. Een aantal gedragingen werden uit het strafrecht gehaald, zodat ze in de lokale politiereglementen ingeschreven kunnen worden. Deze evolutie is bijzonder ingrijpend en verontrustend om volgende redenen:

• Het principe van de scheiding der machten wordt opgeheven en daarmee ook de bescherming tegen eventueel misbruik of machtsoverschrijding. De bevoegdheid van gemeenten om te sanctioneren is zeer groot. Ze kunnen immers  beslissen welke gedragingen strafbaar zullen zijn en welke sancties hierop volgen. De bevoegdheden waarover de gemeenten vandaag beschikken, zijn dus zowel ‘wetgevend’ als ‘rechterlijk’.
• Het gezonde evenwicht tussen preventie en repressie wordt verstoord. Niet voor alles wat maatschappelijk als minder wenselijk wordt aangevoeld, is een sanctie het beste antwoord. En hoe zullen de burgers weten welke gedragingen administratiefrechtelijk zullen worden gesanctioneerd?
• Het recht op vrije meningsuiting en vergadering kan op onevenredige wijze worden ingeperkt ten behoeve van veiligheid.
• Iedere gemeente bepaalt zelf wat onder ‘overlast’ wordt verstaan. Dit zorgt voor rechtsongelijkheid en rechtsonzekerheid. In de ene gemeente worden zaken getolereerd die in de andere bestraft worden. Zijn alle Belgen dan nog wel gelijk voor de wet?
• De vervolging en bestraffing van misdrijven zijn in een rechtstaat de taken van de rechterlijke macht. Rechters behandelen bovendien hun zaken onafhankelijk en onpartijdig.
• De administratieve boetes komen rechtstreeks de gemeentekas ten goede, wat aanleiding kan geven tot belangenvermenging. 

Daarom: GAS? NEE BEDANKT! Tegen Gemeentelijke Administratieve Sancties. Voor een open en spontane samenleving.

Vanuit Nederlands perspectief is de ophef opmerkelijk. In vergelijking met de Nederlandse aanpak van overlast zijn de Gemeentelijk Administratieve Sancties naar mijn mening nogal slappe koffie.